روده بزرگ ، عضوي كه رنج بسياري را متحمل ميشود
Dr. William Harley Glafke


حدود چهارده ميليون پوند سالانه در انگلستان صرف داروهاي مليّن ميشود . علت اين امر بيشتر مربوط به عادت و رسم مردم است . مردم مواد زائدي را كه بعد از عمل جهاز هاضمه در روده بزرگ جمع ميشود كثيف ميشمارند و استدلال ( البته به غلط) ميكنند كه اگر اين زوايد در روده بزرگ بماند باعث مسموميت ميشود . لذا از نظر آنان هيچ چيزي منطقي تر از اين نيست كه « آنرا از سيستم خارج و از شر سم خلاص شوند » و معتقدند كه اين سم باعث سرگيجه ، عدم اشتها يا خواب آلودگي ميشود .
اغلب دارو هاي مليّن كه مورد استفاده قرار ميگيرند عملشان تحريك جهاز هاضمه است كه محتويات خود را زود تر بجلو برانند . مسهل هاي گياهي ( مانند روغن كرچك و روغن بادام ) و مسهل هاي نمكي ( مانند سولفات دو منيزي ، يا نمك ساندوز) و همچنين عواملي مانند كلمل و فنول فتالين غشاء حساس جهاز هاضمه را تحريك مينمايند .
جلو راندن محتويات روده توسط انقباضات دودي شكل ديواره روده انجام ميگيرد . وقتيكه ديواره روده تحريك ميشود اين ديواره ماهيچه اي شروع به انقباض ميكند و محتويات خود را با فشار بيشتري بجلو ميراند . روده سعي ميكند ماده مزاحم را زود تر خارج كند . در روده كوچك اثر كلي اين تعجيل در جلو راندن محتويات روده اين خواهد شد كه فقط قسمتي كمي از مواد غذائي جذب و وارد جريان خون گردد. بزرگترين صدمه در روده بزرگ رخ خواهد داد، چون حركات دودي روده بزرگ خيلي كند تر از روده كوچك است و در نتيجه داروي ملين مدت بيشتر را با ديواره روده بزرگ در تماس خواهد بود. ديواره روده بزرگ بعلت تماس طولاني با دارو متورم خواهد شد ، و با توجه باينكه بعلت تأثير دارو محتويات روده سريع تر خارج خواهد شد فرصت كافي براي روده بزرگ نخواهد ماند كه بتواند آب اضافي را جذب نمايد . علاوه بر اين اختلال هاي تغيير و تبديل گازي بين روده بزرگ و جريان خون ايجاد ميشود و در نتيجه شكم نفخ ميكند و در روده صداي قار و قور شنيده ميشود.
بعلت وابستگي نزديك اعصاب و جهاز هاضمه ، در مواقع تحريكات شديد بيمار دچار افسردگي ، «خماري» ، حالت تهوع ، و استفراغ ميگردد . در اينگونه موارد بيمار چكار خواهد كرد ؟ طبعاً متوصل به مصرف مسهل بيشتري خواهد شد!
عبور مواد غذائي از مجاري جهاز هاضمه مدت قابل توجهي را ميطلبد . براي اينكه غذا از معده بگذرد زمان لازم معمولاً بين چهار تا شش ساعت خواهد بود و براي اينكه از تمام مجاري جهاز هاضمه كه حدود ده متر طول دارد بگذرد مدت حد اقل سي و شش تا چهل ساعت طول خواهد كشيد . غذائي كه در روز دوشنبه خورده شده ( صبحانه ، ناهار و شام ) در معده تبديل به مايع ميشود و در روز و شب دوشنبه از روده كوچك ميگذرد . روز سه شنبه فضولات كه هنوز بصورت مايع هستند به روده بزرگ ميرسند . در روز و شب سه شنبه محتويات روده بزرگ آب را از دست ميدهند و در روز چهارشنبه صبح دفع ميشوند . در همين ايام غذائيكه روز سه شنبه خورده شده است مواد زائدش به روده بزرگ ميرسد تا پس از از دست دادن آب در روز پنجشنبه دفع گردد ، روده بزرگ عادي هيچگاه خالي نميماند .
حال ببينيم هنگاميكه مسهل و يا داروي مليّن خورده ميشود بر اين ترتيب زماني چه اختلالي را باعث ميشود . فرض كنيم كه دارو را در روز دوشنبه شب موقع خواب خورده باشيم . در صبح روز سه شنبه كه دارو تأثير ميكند ، نه تنها روي حركات جهاز هاضمه تأثير ميگذارد بلكه بر حركات روز چهار شنبه نيز مؤثر خواهد بود. وقتيكه چهار شنبه فراميرسد ، تهيگاه فرصت آنرا ندارد كه به آن برسد لذا حركت انجام نمي پذيرد . طبق استدلال قديمي كه شكم ما بايد هر روز كار كند ، ناچار يك قرص ديگرميخوريم ! كاري كه ما بايد انجام دهيم اين است كه بگذاريم شكم كار خود را خودش انجام دهد و آنرا بحال خود واگذاريم و نگذاريم يك روز جلو تر از كار خود بيفتد . اگر عمل دفع فردا انجام نگرفت ، روز بعد شكم كار خواهد كرد .
ادامه دارد .

Post a Comment