شگفتيهاي بدن انسان -25
سيستم اعجاب انگيز خنك كننده بدن (1)

Ruth And Edward Breacher

مهندسين دستگاههاي خنك كننده اغلب از كارآئي دستگاههاي سرد كننده توليدي خود بسيار راضي هستند . ولي با اين وجود از دستگاههاي ساخت آنها جالب تر و اعجاب انگيز تر دستگاههاي خنك كننده دروني بدن انسان است . كارآئي اين دستگاه بدان درجه است كه اگر فردي در كوره 115 درجه سانتيگراد قرار داشته باشد او را زنده نگهميدارد در صورتيكه اگر گوشتي به سيخ كرده و در مجاورت همين شخص قرار داده شود كباب ميشود .
تابستان و زمستان بدن انسان بسان كوره، مواد غذائي را ميسوزاند و انرژي توليد مينمايد . اين امر موجب ميگردد كه مشكلي در مورد كنترل حرارت بدن ايجاد شود ، يعني بدن بايد با توجه به محيط موجود تعادلي بين حرارت توليد شده و از دست دادن حرارت ايجاد نمايد .
آزمايشات آزمايشگاهي نشان داده كه مردي با وزن متوسط در حالت كاملاً عريان بحال دراز كشيده و استراحت ، با درجه حرارت محيط بين 27 تا 31 درجه سانتيگراد احساس ناراحتي نميكند . اين درجه حرارت را « نقطه راحت جنس مرد » ناميده اند . اغلب زنان نسبت به مردان داراي لايه چربي ضخيم تري زير پوست خود هستند ، و بهمين دليل است كه در هواي سرد زنان بيشتر از مردان احساس راحتي ميكنند . در بيشتر زنان زمانيكه درجه حرارت محيط از 26 درجه سانتيگراد تجاوز ميكند عمليات شيميائي كه غذا را تبديل به انرژي ميكند كند تر ميشود و بهمين علت زنان بدنشان خنك تر ميماند .
وقتيكه درجه حرارت محيط از حد نقطه راحت تجاوز نمايد تغييرات جالبي در پوست بدن انسان رخ ميدهد. اين تغييرات را شبكه عظيم مويرگها كه كمي عميقتر از سطح پوست قرار دارند ميسر ميسازند . در هواي سرد اين مويرگها منقبض شده و موجب ميگردند كه جريان خون در سطح پوست كند يا اصلاً قطع شود و بدينطريق حرارت بدن از بين نميرود . ولي در مواقعيكه هوا گرمتر ميشود و يا اينكه حرارت زيادي در درون بدن حاصل شود رگهاي خوني منبسط ميشوند و مانند رادياتور اتومبيل براي سردكردن بدن وارد عمل ميشوند.
در اين شرايط تغييرات ديگري نيز اتفاق ميافتد . مايعاتيكه در اعضاء و بافتها ذخيره شده اند وارد جريان خون ميگردد ، حجم خون بديترتيب افزايش مييابد و موجب ميشود كه خون سريعتر خنك شود . قلب در اينموقع سريعتر ميزند و موجب ميشود كه سيستم سرد كننده پوست بدن كارآئي بهتري داشته باشد.
چگونه بدن متوجه ميشود كه بايد گرما و سرما را متعادل سازد؟ يكي از متخصصين چگونگي آنرا چينين تشريح كرده است. در داخل بدن چهار دستگاه جداگانه مانند حرارت سنج وجود دارد دو فقره از آن براي اندازه گيري گرما و دو فقره ديگر جهت اندازه گيري سرما است . دو فقره از اين دستگاه در پوست بدن كار گذاشته شده است و در اينجا اعصاب بينهايت حساس تغييرات حرارت بسيار جزئي را تا يك هزارم درجه مشخص ميكنند . دسته دوم در مغز كار گذاشته شده است كه در مقابل تغيير درجه حرارت خون عكس العمل از خود نشان ميدهند.
اعصاب هر چهار دستگاه حرارت سنج بدن به يك مركز تنظيم ختم ميشوند كه نزديك محلي ميباشند كه نخاع شوكي وارد مغز ميگردد. تغييرات مداوم درجه حرارت در پوست و مغز به اين مركز ميرسد و از اين محل دستورات لازم در مورد ميزان توليد حرارت و گردش و سرعت گردن خون صادر ميگردد.
سيستم رگهاي پوستي موقعي عمل ميكند كه درجه حرارت هوا از درجه حرارت پوست بدن سرد تر باشد. وقتيكه درجه حرارت هوا گرمتر است بدن وسيله ديگري جهت سرد كردن خود دارد و آن تبخير عرق بدن است . كه حرارت را كاهش ميدهد . ريزش عرق يك روش سرد كردن است كه مخصوس انسان و اسب است وحتي ميمونها از آن محروم هستند.
روي بدني كه فاقر غدد عرق بوده بررسي شده است . هر وقت كه درجه حرارت از سي درجه تجاوز نمايد بدن تب ميكند و اين فرد در صورتي ميتوانست بازيهاي پر فعاليت را انجام دهد كه به پيراهنش آب پاشيده شود تا تبخير حاصله موجب خنك شدن بدن او گردد.
گنجايش و كارآئي غدد عرق بدن غير قابل باور ميباشد . شما ميتوانيد يك ليتر يا بيشتر در هر ساعت عرق كنيد و اين مقدار عرق كردن ميتواند حتي تا پنج يا شش ساعت ادامه يابد مشروط به اينكه آب بسياري نوشيده شود . مقدار عرقي كه از پوست شما تبخير ميشود تا اندازه اي بستگي به نسبت رطوبت هوا دارد . هواي خشك بسرعت رطوبت را از پوست بدن شما ميربايد و بدن شما خنك ميگردد . هر قدر هوا گرم تر باشد رطوبت بيشتري تبخير ميگردد. هوائيكه 70 درجه از بخار آب اشباع شده باشد وقتي 90 تا 100 گرم شود دوباره ميتواند رطوبت را تبخير كند .
ادامه دارد
نظرات (0)

Post a Comment

منو
لیست دوستان
امکانات
لینکها در صفحه جدید
تشکر


کليه حقوق محفوظ است