كنترل درجه حرارت بدن از درون (2)

ادامه از قبل

ما انسانها هنوز عضلات راست كننده مو را داريم و در مواقعيكه بطور ناگهاني بدن ما سرد شود موهاي بدنمان راست ميشود و پوست بدن ما مانند پوست مرغ پركنده دان دان ميشود.
حفظ كردن حرارت بدن تا اندازه اي مريوط به چيزي ميگردد كه بدن ما با آن در تماس قرار ميگيرد. بهمين جهت است كه در حمام احساس ميكنيد كه موزائيك كف سرد تر از فرش زير پائي است ولو اينكه هر دو داراي درجه حرارت برابر باشند . حرارت با شدت بيشتري از پوست شما به شيئي كه حرارت را بخوبي مثل موزائيك بخود ميگيرد از دست ميدهد.
خوشبختانه هواي آرام و ساكن خيلي كمتر از آب و بقدر ناچيزي حرارت را منتقل ميكند. يك شخص ممكن است فقط شصت دقيقه طاقت بياورد كه در آب صفر درجه بماند ، ولي در هوائيكه داراي درجه حرارت مشابه و ساكن باشد ميتواند مدتها زنده بماند . جوراب پشمي و چكمه ممكن است پاي شما را در درجه حرارت زير صفر گرم نگهدارد مشروط باينكه خشك باشد، ولي اگر آب داخل آن رسوخ كند طولي نخواهد كشيد ك انگشتان پا بيحس ميگردد.
مادري كه ميخواهد بچه 5 ساله اش را در هواي سرد براي بازي بخارج از خانه بفرستد قبلاً لباس پشمي چند لايه اي را بر تن او ميكند كه مبادا سرما بخورد غافل از اينكه بچه اش در موقع بازي جست و خيز ميكند و خيلي زود در زير آن لباس پشمي عرق خواهد كرد و وقتيكه براي رفع خستگي به استراحت ميپردازد توليد حرارت دروني او رو بكاهش ميگذارد و چون لباسش كه عرق را جذب كرده و خيس شده است آب آن شروع به تبخير مينمايد و حرارت بدن را ميگيرد لذا كودك موقع مراجعه به خانه احساس سرما كرده شروع به لرزيدن ميكند . مادر دانا كودكش را كه براي بازي به خارج از خانه ميفرستد لباس سبكتري را به او ميپوشاند ولي كفش گرم و دستگش مناسب به او ميپوشاند و به او گوشزد خواهد كرد كه بمحض احساس سرما به خانه مراجعت كند تا با پوشاندن لباس گرم از سرما خوردگي او جلوگيري بعمل آيد .
هواي ساكن عايق خوبي است ولي هواي توأم با باد حرارت را بتندي با خود ميبرد . حتي نسيمي كه سرعت آن هشت كيلومتر در ساعت باشد هشت بار بيشتر از هواي ساكن حرارت بدن را با خود ميبرد. يك لباس فرم زمستاني سربازي در موقع بسرعت دويدن يك چهارم عايق بودن خود را براي مقابله با سرما از دست ميدهد چون باد درون لباس نفوذ ميكند .
لباسهاي اسكيمو ها كه از جنس پوست خوك آبي و شير ماهي است براي هواي سرد بسيار مناسب است . وقتيكه يك فرد اسكيموئي در پي شكار خود ميدود هواي سرد بداخل لباس نفود مينمايد چونكه لباس آنها گشاد است لذا در هنگام دويدن زياد احساس گرما نميكنند. بعداً وقتي استراحت ميكند ، لباسش بدن او را از نفوذ سرما حفظ ميكند ، چون پوست حيوانات عايق خوبي براي حفظ گرماي بدن است .
بيشتر افراد فكر ميكنند كه پشم براي حفظ حرارت بدن پارچه مناسبي است ، آزمايشات علمي نيز اين امر را تأييد ميكند . متخصصين ميگويند كه خاصيت حرارت دهي بوسيله خود جنس نميباشد بلكه بعلت اين است كه هوا در بين رشته هاي پشم محبوس ميماند . آنچه مهم است حجم هواي محبوس شده در آن است . برتري و مزيت پشم بر پنبه در خاصيت ارتجائي بيشتر پشم است . اگر مرطوب يا خشك باشد بعد از تحت فشار قرار گرفتن دوباره بحالت اوليه خود رجعت ميكند و هواي بيشتر را در خود نگهداري ميكند.
با توجه به اهميت ضخامت پوشاك ، دانشمندان توانسته اند دستگش هاي مناسبي براي سفر به قطب بسازند . انگشتان ما اغلب اوقات تقريباً خميده هستند با اين وجود اغلب طراحان دستكش ها جاي انگشت ها را در دستكش مستقيم در نظر ميگيرند و بهمين علت در موقع جمع كردن انگشتان در آن قسمت كشيدگي ايجاد شده و هوا را به درون دست ميراند .
براي اينكه هنگام خواب از گرماي مناسب برخوردار باشيم نياز به توجه خاص دارد. بدون شك براي شما هم اتفاق افتاده است كه در يك اتاق با درجه حرارت مطبوع بدون رو انداز خوابتان برده باشد و ناگهان بعلت احساس سرما از خواب پريده باشيد. اتاق در موقع خواب شما درجه حرارتش تغيير نكرده بلكه اين بدن شما است كه در هنگام خواب درجه حرارتش پائين آمده است . بنابراين شايسته است كه در موقع خواب و يا حتي يك چرت موقت روي خود را بپوشانيد ولو اينكه قبل از خواب احساس كنيد نيازي به آن نيست .
بنظر ميرسد پتو هاي برقي از قاعده كلي رختخواب و پوشاك كه براي حفظ حرارت بدن طراحي شده اند مستثني باشند چنين تصور ميشود كه پتوي برقي به بدن حرارت ميدهد. ولي اينطور نيست چنين پتوئي حرارت ببدن شما نميدهد بلكه مانند هر پتوي معمولي ديگر موجب كند شدن اتلاف حرارت دروني بدن ميشود. يگانه مزيت اين پتو ها اين استكه چون خودش گرم است شما مجبور نيستيد كه با غلتيدن و جمع كردن پاها درجه حرارت آنرا به درجه حرارت بدن خود برسانيد و مزيت ديگرش اين است كه با حد اقل وزن از قابليت بالائي در حفظ حرارت بدن برخوردار است .
ادامه دارد

Post a Comment