غدد مترشحه داخلي مراكز كنترل
J. D. Ratcliff

سه ماده اسرار آميز ، با مقدار بسيار جزئي وضع شيميائي بدن انسان را كنترل ميكنند. بعضي از اين اطلاعات مهم در باره آنها در همين سالهاي اخير كشف شده است . اين مواد عبارتند از :
هرمونها : مواد شيميائي نيرومندي كه توسط غذد مترشحه داخلي ترشح ميگردند.
آنزيم ها : مواد شيميائي را تبديل به مواد ديگر ميكنند .
ويتامين ها : اين مواد شيميائي سحر آميز مسئول حفظ تعادل مواد بوده نيروهاي بسيار قوي هستند كه هر كدام از آنها در صورتيكه مورد كنترل قرار نگيرند ويران كننده خواهند بود –
بروس بليوس
هرمونهائيكه در سيستم گردش خون موجودند بسيار شباهت به بمب هيدرژني بسيار كوچك دارند – بقدري پر قدرت هستند كه تقريباً باور نكردني است . تخمدان يك زن هرموني بنام استروژن ترشح ميكند كه وزن آن باندازه يك تمير پست است . در موقع بلوغ مقداري برابر ذره اي از گوشه يك تمير پست كافي است كه تغيرات شگفت آوري را موجب گردد يعني اندام دختري را تبديل به اندام يك زن نمايد .
غده تيروئيد بيشتر از يك قاشق چايخوري در سال هرمون ترشح نمي نمياد ، ولي اگر همين يك قاشق چايخوري بطور كامل پر نشود نوزاد يك كوتوله عقب مانده خواهد شد .
غدد فوق كليه در تمام عمر فقط باندازه يك قاشق چايخوري هرمون ترشح ميكنند، ولي اگر تعادل اين رشته نازكتر از مو بهم بخورد ملاحظه خواهد شد كه چه بيماري فلج كننده و ناتوان كننده اي ايجاد خواهد شد . اگر بهر علتي ترشح اين غدد موقتاً قطع گردد طومار عمر بصورت سرسام آوري بسته ميشود بطوريكه در عرض يك ماه يك مرد جوان تبديل به يك پير مرد لرزان و ضعيف خواهد شد .
غدد مترشحه داخلي شگفت آور ما عملاً در هر كاري كه ما ميكنيم دخالت دارند . بعضي از هرمون هاي جنسي مشابه هرمون هاي جنسي نهنگ است و ايضاً بعضي از هرمونها جنسي آن قهرمان قوي بوكس با هرمونهاي جنسي موش مطابقت دارد .
دانشمندان هرموني را كشف كرده اند كه بيماري چشمي را كه زماني عده زيادي را كور ميكرد بهبود ميدهد و بيماري هائي كه زماني مرگيار بودند قابل علاج و درد هاي ناشي از آرتروز را نابود ميسازد .
در آزمايشي براي مقابله با شوكي كه در هنگام عمل جراحي براي سالخوردگان بعلت ضعف ايجاد ميشود و بسيار خطرناك و مهلك است و همچنين در مورد سالخوردگاني كه توان تحرك نداشتند هرمونهائي بكار برده شد و نتيجه بسيار رضايت بخش بود، بطوريكه عمل جراحي بدون خطر انجام شد و در مورد ديگر سالخوردگان علائم تحرك بيشتري از خود نشان دادند . خيلي از پژوهشگران معتقد هستند كه هرمونها ميتوانند كار ناتمام بعضي دارو ها را بانجام برسانند ، از قبيل سرطان ، سخت شدن سرخرگها، بيماري هاي كليوي و قلبي .
با توجه به اهيمت غدد مترشحه داخلي بگذاريد نگاه دقيق تري به سيستم اين غدد بيندازيم . بعضي از غدد ترشحات خود را به خارج ميريزند مانند غدد بذاقي ، شيره گوارش ، عرق ، غدد مترشحه داخلي ترشحاتشان را بداخل خون ميريزند ، از اين رو به آنها بدون مجرا ميگويند . هشت تا از اين غدد روي هم تقريباً پنجاه گرم وزن دارند . اين غدد مانند هيأت وزيران در دولت عمل ميكنند يعني ميليارد ها عمل را رهبري ميكنند. اين غدد بقدري كارشان با هم هم آهنگ است كه اگر يكي از آنها بعللي وظيه اش را انجام ندهد ديگري جبران ناتواني آنرا مينمايد . البته مقداري از آنرا نه بطور كامل .
از ميان غدد مترشحه ميتوان از تعداد چهار عدد آنها با توضيح مختصر گذشت . عمل پانكراس كه ميليونها جزاير آن ماده اي بنام انسولين ترشح مينمايد قبلاً مورد بحث قرار گرفته و اهميت آن در مورد قند خون روشن شده است . غدد پاراتيروئيد ، مانند چهار دانه گندم به غدد تيروئيد چسبيده اند كه بنظر ميرسد فقط يك عمل داشته باشند و آن كنترل مقدار كلسيم ، فسفر و الكتروليت هاي ديگر است كه درخون جريان دارند و بندرت موجب ناراحتي ميشوند . غده صنوبري ، كه عمل آنرا بتازگي كشف نموده اند ، غده مخروطي شكل كوچكي است كه به زير مغز متصل ميباشد . تصور ميشود كه اين غده بقاياي چشم سومي بوده كه در اجداد اوليه ما وجود داشته است . غده تيموس كه در بالاترين قسمت سينه قرار دارد نيز تصور ميشود نقشي در فرايند بلوغ داشته باشد.

چهار غده ديگر : هيپوفيز ، تيروئيد، فوق كليه و غدد جنسي . اين غدد سردسته تمام داروسازان بدن ميباشند كه هرمونهاي بسيار پيچيده اي توليد مينمايند . شايد غده هيپوفيز جالب توجه ترين عضو در بدن انسان باشد . چونكه اثر آنرا در روي غدد ديگر به رهبر يك اركستر سمفوني تشبيه نموده اند ، بعبارت ديگر رهبر سمفوني زندگي و حيات انسان . اندازه اين غده برابر يك نخود درشت است و در حفره استخواني در قسمت تحتاني جمجمه و تقريباً در مركز سر قرار دارد . چيزي در حدود پنجاه هزار رشته عصبي وارد اين غده ميگردد و جريان خون در آن پيام هاي بيشماري به قسمتهاي ديگر بدن ميرساند . بعضي از اين هرمونها مانند محركي روي هدف معيني عمل مينمايند . بدين طريق است كه يكي غده تيروئيد را به فعاليت واميدارد و ديگران غدد فوق كليه، پانكراس و غدد جنسي را فعال مينمايند . يكي كمك ميكند كه تعادل نمك در بدن حفظ شود ، ديگري چون ترمزي روي كليه اثر ميكند . اگر اين عامل ترمز كننده از بين برود ممكن است كه سه ليتز اوره در روز ترشح شود .
ادامه دارد

Post a Comment