كبد شما زندگي شما است
Paul De Kruif

از پزشكتان بخواهيد كه دستورات لازم را براي مراقبت لازم از كبدتان را به شما بدهد . دستورات پزشك را در اين مورد دقيقاً انجام دهيد تا كبد نيز از شما مراقبت لازم را بنمايد . معجزات شيميائي اين عضو اسرار آميز بدن براي تأمين نيروي لازم طپش قلب شما ، باز بودن رگها ، سلامت دستگاه هاضمه ، خوب كار كردن مغز و نيروي عضلاني شما بسيار ضروري است .
سلولهاي كبد مواد شيميائي لازم را براي خوب كار كردن همه اعضاي بدن توليد ميكنند . مثلاً اگر كبد اذت زائد بدن را بصورت اوره در نمي آورد كليه ها نميتوانستند آنرا دفع نمايند . كبد همچنين ويتامين هاي لازم را براي توليد سلول هاي خون در مغز استخوان ذخيره مينمايد .
گرچه فعاليت هاي جنسي در اعضاي تناسلي ما ميباشد ، اين كبد است كه موجب ميگردد كه ما توانائي جنسي در حد تعادل داشته باشيم و باصطلاح حشري نباشيم . كبد اسيد هاي آمينه را به آلبومين تبديل ميكند و موجب ميگردد نمك و آب بدن حفظ شود چون بدون آن زنده ماندن ميسر نيست . صفراي كبدي فعاليت هاي روده را اداره ميكند تا مواديكه براي هضم غذا ترشح ميگردد ما را مسموم ننمايد .
وقتي نقطه اي از بدن ما خونريزي ميكند ، اگر كبد نباشد از فرط خونريزي خواهيم مرد .كبد نه تنها خونريزي را كنترل ميكند بلكه با ماده اي كه ترشح ميكند موجب ميشود كه خون در رگهاي قلب و مغز لخته نگردد و موجبات بسته شدن رگ و قطع جريان خون فراهم نشود . كبد همچنين با سم ميكربها و ويروس ها مقابله ميكند و آنها را دفع مينمايد . خود را از داروهائكه بيشتر از نياز وارد بدن ميشوند خلاص ميكند و سلولهاي بدن ما را از مواد زائد و مسموم كننده محفوظ نگهميدارد .
اين كارخانه شيميائي مافوق عالي از غذا ها انرژي كسب ميكند . از كربو هيدراتها گليكوژن ميسازد و آنها را در خود ذخيره مينمايد و بعداً آنرا تبديل به قند ( گلوكز) ميكند . اين عمل در حالت عادي به آهستگي انجام ميگيرد ولي در موارد ضروري بسرعت بسيار زيادي انجام ميگيرد تا در موقع بيماري كه ما گرسنه ميمانيم ازچربي هاي ذخيره شده در بدن استفاده گردد يعني آنها را تجزيه و تبديل به انرژي مينمايد .
اين تعجبي ندارد كه كبد ، با توجه به فعاليت عظميي كه دارد بزرگترين غده داخلي بدن باشد . وزن كبد يك چهلم وزن كل بدن است . كبد برنگ قرمز تيره ، گنبدي شكل و در زير ديافراگم در بالاي قسمت راست بدن و در قفسه سينه قرار دارد و دنده ها از آن محافظت مينمايند .
اسرار كبد به شرح زير است :
وظايف پيچيده كبد بوسيله سلول كوچكي انجام ميگيرد كه ميليون ها از اين نوع سلول پشت سرهم قرار گرفته اند ، يك سلول با ضخامتي كه دارد در خونيكه دائماً جريان دارد غوطه ور است . قسمتي از اين خون كه پر از مواد غذائي براي آشپزخانه شيميائي كبد است از طريق سياهرگ بزرگي كه از جهاز هاضمه منشعب ميشود تغذيه ميگردد ، قسمت ديگر ، كه آكنده از اكسيژن است از طريق سرخرگ بزرگي از آئورت تغذيه ميگردد . كبد اين دو جريان خون را درست قبل از اينكه سلول را در بر بگيرند با هم مخلوط ميكند و اين عمل توسط واحد هاي لابراتوار اعجاب انگيز كبد انجام ميگيرد .
ممكن است تصور كنيد كه سلولهاي كبدي با اينهمه كار و فعاليت زياد خسته شده از بين ميروند . اتفاقاً درست است . ولي كبد يك توانائي استثنائي دارد و آن جاويدان بودنش است . سلولهاي مرده قلب و مغز را سلولهاي جديد جايگزين نمينمايند ولي شگف آور اين است كه سلولهاي كبدي مرتباً براي خود جايگزين تعيين ميكنند و بجاي سلول مرده سلول جوان جايگزين آن ميگردد. در آزمابشهائي قسمتي از كبد حيواني را در فواصل مختلف برداشتند بطوريكه قسمت هاي جدا شده از وزن خود كبد تجاوز كرد ولي كبد حيوان مورد آزمايش قسمت هاي برداشته شده را ترميم نمود و همان وضع نخست خود را حفظ كرده بود. اين راز بقاء و دوام كبد است .


با اين وجود ، بعضي اوقات كبد بعلت تحميل بار اضافي از هم فرو ميپاشد . نتيجه نهائي اين فروپاشي بلاي سيروز كبدي است . زمانيكه سلولهاي كبدي برخلاف توانائي خارق العاده اش براي جايگزيني سلولهاي جديد بجاي سلولهاي مرده بسيار سريع ميميرند توده اي از رشته هاي سخت بافت پيوندي را از خود بجا ميگذارند .
خوشبختانه در آستانه اين فروپاشي ، كبد هشدار واضحي را اعلام ميدارد. پيدا شدن رگهاي خوني مانند عنگبوت در روي صورت و شانه هاي قرباني بيماري علامت بارز خارجي آن است . بيمار خستگي مفرط احساس ميكند ، عضلات فرسوده ميشوند و آزمايش خون حاكي از آن است كه كبد ديگر آلبومين خون را در حد متعادل نگهداري نميكند . سلولهاي سالم قبلي كبد در يك جنگ نا برابر در مقابل هجوم مداوم مواد شيميائي با چربي پر ميشوند و ميميرند .
آنچه سلولهاي كبدي را از بين ميبرد نرسيدن غذاي كافي در مقابل فعاليت شيميائي بيش از حد آن ميباشد . البته كبد ما در معرض خطر بيماري هاي بسياري از قبيل سرطان و امراض ويروسي يرقان و عفونت هاي كبدي هم ميباشد ، ولي طبق آماري كه بدست آمده است بيشتر از همه مرگ سلولهاي كبد بعلت سوء تغذيه خودشان ميباشد .
مسئله اين استكه چگونه بايد با اين قحطي زدگي سلولهاي كبدي انسان كه بيشتر آنها هم در اثر اسراف در مصرف مشروبات الكلي است بايد مبارزه كرد . راه معالجه ؟ استراحت ، مصرف غذا هائي كه بسيار غني از لحاظ مواد غذائي هستند ، مقدار زيادي عصاره كبد ، پودر خشك مخمر آب جو ، ويتامين بي- كمپلكس و قطع مشروبات الكلي است .
بهبودي بسيار ي از بيماران مبتلا به سيروز كبدي با چنين رژيم غذائي شگفت آور بوده است . درمان تغذيه اي براي چنين سيروزي نه تنها براي كسانيكه در شرف مشروبات الكلي افراط ميكنند مؤثر است بلكه براي تمام افراد مفيد خواهد بود . بيماري كبدي معمولاً در افراد الكلي بيشتر ديده ميشود و تعدادي از آنان بيشتر دچار سوء تغذيه ميباشند و گرسنگي موجب بيماري آنان ميگردد. بسيار ي از ما هم در حاليكه تصور ميكنيم كه غذاي كافي ميخوريم ممكن است در خطر بروز اين بيماري باشيم .
خوشبختانه ، اين بيماري كه همه را مورد تهديد قرار ميدهد نيازي به مراجعه به متخصص ندارد و هر پزشك عمومي ميتواند با مشاهده علائم سوء تغذيه با تجويز رژيم غذائي مناسب از آن پيشگيري نمايد .
اغلب پزشكان به بيمار رژيم غذائي پر كالري ، پروتئين متوسط تا مقدار زياد كربوهيدرات زياد و چربي متوسط ميدهند . گرچه رژيم غذائي تجويز شده خود داراي ويتامين هاي زياد است معهذا به بيمار بطور جداگانه نيز ويتامين هم ميدهند . ويتامين ث بمقدار زيادي تجويز ميشود ، چون مقدار كمي از اين ويتامين در بدن ذخيره ميشود . ويتامين « ب كمپلكس » و « ب 12 » كه پاك كننده چربي قوي است بمقدار زياد به بيمار داده ميشود . به بيماراني كه دچار بيماري سخت كبدي هستند عصاره جگر خام نيز داده ميشود ، چون عصاره جگر خام نه تنها داراي ويتامين « ب كمپلكس » است بلكه موادي نيز در آن وجود دارند كه هنوز ماهيت آنها كشف نشده است و در كبد وجود دارد . در صورت بروز علائم خرابي كبد توصيه ميشود كه اكيداً از مصرف مشروبات الكلي خودداري شود.
اگر رژيم غذائي تا اين اندازه در بهبودي بيماري كبدي مؤثر است چرا قبل از اينكه كبد ما دچار عارضه اي گردد چنين رژيمي را مورد استفاده قرار ندهيم ؟ بايد در جواب گفت اگر چنين عمل كنيم كبد بخوبي از عهده محافظت خود بر ميآيد و وظيفه اش را به بهترين وجهي انجام خواهد داد . بايد بخاطر داشته باشيد كه پيشگيري از بيماري كبدي خيلي آسان تر از درمان بيماري آن است .

Post a Comment