هدمان

در هنگام يائسگي چه بايد كرد ؟
Ruth and Edward Brecher , Paul de
Kruif and Lois Mattox Miller

پزشك معروفي ميگفت : « مؤثر ترين داروئي كه يك پزشك ميتواند به زني كه وارد دوران يائسگي شده تجويز نمايد ، داروئي ساده و بسيار ارزان است و اين دارو دادن اطلاعات كافي و لازم به چنين زني ميباشد .
پزشك ميتواند به او توضيح دهد كه يائسگي بدين معنا نيست كه زن جذابيت خود را از دست ميدهد و يا اينكه محروم از لذات جنسي خواهد شد. ميتواند باو بگويد كه دوره يائسگي زنان مرحله جديدي از زندگي است كه ميتواند با كار و كوشش بيشتر و برقراري روابط دوستانه وسيع تري كاملاً ارضا كننده باشد .»
متأسفانه بيشتر توضيحات لازم بموقع انجام نميگيرد و اگر هم انجام شود بسيار دير ميباشد . حتي براي حاذق ترين پزشكان اين يك امر مشكلي خواهد بود كه با يكي دو بار مصاحبه بتواند تارهاي رواني و خرافي را كه يك زن چهل و پنج ساله و يا پنجاه ساله در خود تنيده است از هم بدرد . دوست پزشك ما ميگويد :‌ « زمانيكه بايد زنان را در مورد يائسگي آگاه نمود هنگامي است كه هنوز تخم اشتباه در ضمير آنان كاشته نشده است . بهتر است به هر دختري هنگام تكليف شدن اطلاعات لازم و كافي هم در مورد دوران يائسگي داده شود و با آموزش هاي صحيح او را قبلاً آماده اين دوران بنمايند و براي اينكه همواره آنرا بخاطر داشته باشد هر از چند گاهي نكاتي از آنرا برايش باز گو نمايند . »
اين حقايق و اطلاعات چه ميتوانند باشند ؟ غده هيپوفيز كه در انتهاي مغز قرار دارد در زمان باروري دختر شروع به ترشح هرموني در خون مينمايد كه « گونادو تروفين » نام دارد . اين ماده تخمدان را تحريك مينمايد تا هرموني بنام استروژن ترشح كند . اين ترشحات در خون بيش از بيست و هشت روز دوره ماهانه گردش ميكند . يك فوليكول ( تخمكي كه داراي پوشش ميباشد ) به يكي از تخمدانها ميرسد و از آنجا جدا ميشود ، پس از آن فوليكول خالي هرمون ديگري ترشح ميكند كه بنام پروژسترون است و ديواره حالب را آماده براي حاملگي مينمايد . اگر حاملگي اتفاق نيفتد ، اين لايه موقت مي افتد و عادت ماهانه شروع ميشود . بطور عادي هر زني اين دوره را چيزي بين 350 تا 450 بار در طول سي تا چهل سال تجربه ميكند .
سرانجام تخمدان استروژن كمتري توليد ميكند و زماني ميرسد كه اصلاً هرمون ترشح نميكند و در نتيجه هيچ فوليكولي نميرسد و هيچ پروژستروني نيز ترشح نميگردد. در اين مرحله تخمدان مانند زمان قبل از باروري نسبتاً فعاليتش متوقف ميشود .
با توقف فعاليت تخمدان غدد مترشحه داخلي ديگري فعال و شروع به كار مينمايند . غدد فوق كليه ،توليد استروژن خود را افزايش ميدهند ، غده تيروئيد در گلو فعال تر ميشود ، غدد ديگر هم نقش خود را در اين « سمفوني » تغيير ميدهند تا اينكه بعد از مدتي بدن تعادل هرموني خود را باز يابد . بدين طريق زن وارد سومين مرحله زندگي خود ميشود ، كمي مسن تر ، كمي عاقل تر ، ولي نميتواند بچه دار شود ، اما از نظرات ديگر هيچ تفاوتي با دوره قبل از يائسگي نخواهد داشت .
بعضي از زنان در اين تغيير و تبديلات دچار ناراحتي هاي جسمي قابل توجهي ميشوند . معمول ترين عوارض اين دوره عبارت از « گر گرفتگي » كه يك عامل دروني است و آن هجوم ناگهاني خون به قسمتهاي فوقاني بدن ميباشد . خيلي از زنان اين حالت را تحمل ناپذير و ناراحت كننده ميدانند . عوارض ديگر كمتر مشخص ميباشد كه عبارت است از : سردرد ، كمر درد و يا فقط احساس سستي در تمام بدن .
صور جسمي و هيجاني « زمان بحراني » در يائسگي بطرز عجيبي درهم و برهم ميباشد . حالت هيجاني آن شامل اضطراب و دلهره ، افسردگي و وحشت است . ممكن است كه زن از اين نگران باشد كه رابطه اش با شوهرش دچار مخاطره قرار خواهد گرفت . بعضي ها هم از اين وحشت دارند كه صورتشان دچار تغيير شود . خيلي ها راجع به آينده نگران ميشوند . سؤالات معمول كه زنان در اينگونه موارد از پزشك مينمايند اين است كه : « آيا قرار است من بقيه عمرم را بهمين حالت بمانم ؟ »
معمولاً چنين نگراني هائي اساس درستي ندارند ، بيشتر اين حالات در نتيجه تغييرات ترشحات داخلي بدن اتفاق ميافتد.
تعداد قابل توجهي از زنان ، حدود پانزده تا بيست در صد ، اصلاً عوارضي از خود نشان نميدهند فقط بتدريج عادت ماهانه آنها قطع ميشود . اكثريت آنها احساس « گر گرفتگي » و گاهگاهي هم احساس سستي و بيحالي ميكنند ولي هيچگونه اقدامي براي رهائي خود از اين وضع نميكنند.
به آنهائيكه عوارض درماندگي دارند اين نويد داده ميشود كه علم پزشكي به دو طريق ميتواند آنها را درمان نمايد يعني توسط هرمون و اطمينان دادن به آنها . طبق نظر يكي از متخصصان بيماري زنان « هرمون بسيار خوب است ، ولي اطمينان خاطر يافتن بيمار بمراتب بهتر از آن ميباشد . »
زنانيكه احساس « گرگرفتگي » مينمايند لازم است كه براي اينكه اطمينان خاطر پيدا كنند به آنان تفهيم گردد كه اين ناراحتي ها موقتي است و پايدار نخواهد بود . در اين جا هميشه حرف اول را بايد پزشكان دلسوز بزنند ، بدين معني كه به بيمار بگويند « درست است كه در بعضي از زنان اين دوره ممكن است تا چند سال طول بكشد ، ولي هيچ دليلي وجود ندارد كه در طي سال اين عوارض بطور دائمي موجبات ناراحتي آنان را فراهم كند . ممكن است در خلال آن هفته ها و ماه ها احساس نشاط و فرح داشته باشند.
ادامه دارد