افسانه « لوزه هاي خطرناك »
Lois Mattox Meller
سالهاي سال والدين لوزه ها را يك عضو زائد و مزاحم ميپنداشتند . معتقد بودند كه منبع فساد و مولد بيماري است . چنين طرز فكر باعث شد كه هزاران كودك در بيشتر كشور هاي جهان لوزه هاي خود را از دست دادند و برداشتن لوزه تقريباً يك امر اجباري براي جلوگيري از انواع گلو درد و سينه درد شده بود . امروزه اغلب متخصصان معتقد هستند كه حتي الامكان نبايد لوزه ها را برداشت. لوزه ها زمانيكه بطور طبيعي بكار خود ادامه ميدهند يك عضو حفاظتي ميباشد و بهيچوجه نبايد آنها را برداشت . لوزه هائيكه كاملاً عفوني شده اند مخصوصاً لوزه سوم بايد با نظر جراح برداشته شود .
بايد توجه داشت كه لوزه هاي متورم بهيچوجه نميتوانند عفونت دائم تلقي شوند. لوزه هائي كه متورم شده اند در حال انجام وظيفه اصلي خود ميباشند ، يعني عفونت را به تله انداخته و آنرا تخليه ميكنند تا براي آينده مصونيت ايجاد شود . يكي از متخصصان ميگويد : « اغلب بايد بجاي متهم كردن لوزه هاي متورم شده از آنها بعلت اينكه در حال انجام وظيفه ميباشند قدرداني كرد . »
در حال حاضر لوزه را قسمتي از سيستم لنفاوي بدن ميدانند كه عهده دار وظيفه مهم بتله انداختن ، نابود كردن و دفع ميكربهاي عفونت زا قبل از اينكه فرصت يابند كه بداخل بدن نفوذ نمايند ميباشد . لوزه ها در صف اول سيستم دفاعي مجراي تنفسي در مكانيكه مناسب براي رشد ميكربها است قرار دارند.
عمل به تله انداختن لوزه ها توسط يك سري بررسي هاي انجام شده ثابت شده است . پزشكي جوهر هندي به پرده يكي از لوزه هاي بيماري كه قرار بود لوزه او برداشته شود تزريق نمود . هنگاميكه لوزه برداشته شد ، معلوم گرديد كه ذرات جوهر هندي در ميان ياخته هاي اسفنجي لوزه به تله افتاده اند . واكسن ويروسيكه در بازوي يك نوزاد تزريق شده بود سه روز بعد در لوزه هاي او مشاهده شد .
ورم لوزه ها بطور مكرر در كودكان زير ده سال اتفاق ميافتد. اين امر موقعي انجام ميگيرد كه بدن كودك مبارزه دائم با ميكرب هاي عفونت زا مينمايد و بدينوسيله مصونيت هائي را ايجاد ميكند كه تا آخر عمر وي باقي خواهد ماند . در آخرين ارزش يابي كه از لوزه ها بعمل آمده است پزشگان اعلام داشته اند كه لوزه ها طبيعتاً نفش مهمي را در ايجاد « خود مصونيتي » در كودكان ايفا ميكنند .
در سنين پنج يا شش سالگي اين نوع مصونيت بسيار ناقص و ناتمام است . عفونت هاي مكرر بايد ايجاد شود تا اين مصونيت تكميل گردد . اگر لوزه ها را دستكاري نكنند مصونيت بدن در مقابل ميكربها افزايش مييابد و خود لوزه ها گاهي متورم ميگردند تا اين مصونيت حاصل گردد. ولي اگر لوزه ها و آدنوئيد ها برداشته شوند و اين عمل قبل از اينكه مصونيت كامل شده باشد انجام پذيرد به اعتقاد اغلب پزشگان كودك بي محافظ ميشود و ممكن است كه بعد ها در معرض خطر قرار گيرد .
در گذشته در مواقعيكه لوزه كودكان متورم ميشد پزشكان ميگفتند كه در بهار بايد لوزه ها را درآورد. مسئولين بهداشت مدارس حتي در اين مورد سختگير تر بودند و بمحض مشاهده لوزه هاي متورم دانش آموز را روانه خانه ميكردند و به او يادداشتي ميدادند كه در آن تأكيد ميشد لوزه هاي او بايد جراحي و برداشته شود .
تورم لوزه ها اغلب زنگ خطر ميباشد و بيانگر اين ميباشد كه خطرات ديگري بدن را تهديد ميكند . كشيدن دندان فاسد يا معالجه سينوزيت اغلب موجب ميشود كه شخص ديگر دچار تورم لوزه ها نشود .
آلرژي ( حساسيت ) نيز ممكن است كه موجب تورم لوزه ها شود . پزشگان متذكر ميگردند كه براي معالجه آلرژي و بهبود عفونت بايد اقدام شود تا نيازي به برداشتن لوزه ها نباشد . در آوردن لوزه ها بمثابه اين است كه بجاي اينكه آتش را خاموش كنيم آژير خطر را قطع كنيم .
عقيده قديمي كه برداشتن لوزه ها موجب «جلوگيري» از سرما خوردگي و بيماري هاي ريوي ميگردد سالها پيش با تحقيق دهساله روي 4400 كودك كه بر حسب استاندارد هاي قبلي بايد لوزه انها برداشته ميشد كاملاً منسوخ و مردود گرديد. بعلل مختلفي فقط نيمي از اين تعداد عمل جراحي روي آنها انجام گرفت و لوزه آنها برداشته شده بود . ولي در هر حال تمام گروه مدت ده سال تحت نظر پزشگان بودند .
مقايسه اين افراد نشان داد كه برداشتن لوزه ها نتوانسته بود كه ابتلا به سرماخوردگي ، عفونت گوش ، سينوزيت ، لارنژيت، برونشيت ، سينه پهلو يا سل را كاهش دهد . در واقع كودكانيكه لوزه هاي آنان برداشته شده بود بيشتر مبتلا به سرماخوردگي و امراض مجراي تنفسي شده بودند .
متخصصان بيماري كودكان معتقدند كه بيشتر بيماري هاي ايام كودكي را در حال حاضر ميتوان با استفاده از پادزهر ها يا جلوكيري كرد و يا اينكه آنها را تحت كنترل قرار داد . با چنين داروهائي كه در دسترس ميباشد ، برداشتن لوزه ها كاملاً بيمورد است.
هنگاميكه لوزه ها بطور دائم و كامل عفوني شده باشند ، و يا اينكه آدنوئيد ها بقدري بزرگ شده باشند كه عمل تنفس را مشكل نمايند ، قطعاً برداشتن لوزه ها ضروري خواهد بود . براي برداشتن لوزه ها و يا آدنوئيد ها يك جراح متبهر و با تجربه بايد اقدام به برداشتن آنها بنمايد . اين عقديه عمومي كه عمل لوزه يك عمل ساده و بي خطراست اكنون مورد ترديد است .
تمام پزشكان بر يك نكته ايمني خاص اتفاق نظر دارند : چون بيماريهاي مجراي تنفسي بيشتر در زمستان معمول است عمل لوزه بايد در فصل بهار يا تابستان انجام پذيرد ولي هرگز نبايد هنگاميكه بيماري فلج اطفال وجود دارد اقدام به برداشتن لوزه ها نمود .
خلاصه اينكه ، نظريه فعلي در مورد لوزه ها اين است كه : فقط زمانيكه آنها بطور دائم عفوني شده باشند و يا بقدري متورم شده باشند كه عمل تنفس را مشكل مينمايند و يا موجب گلو درد هاي پي در پي ميگردند بايد برداشته شوند . اين امر چيزي است كه پزشك متخصص بايد تصميم بگيرد . در هر صورت بايد روي عقيده قديمي كه لوزه ها عضو مزاحمي هستند خط بطلاني كشيده شود .