اسرار سلول بدن انسان (2)
ادامه از قبل

سلولها در انواع و اندازه هاي مختلف: كروي ، صفحه اي ، رشته اي وجود دارند . بعضي نسبتاً بزرگ هستند ، مثل سلولهاي عصبي كه ممكن است استطاله اي تا يك متر داشته باشند . سلولهاي عصبي نمي توانند خود راترميم نمايند ، در بدو تولد سلوهاي عصبي ما كامل ميباشند و در تمام طول عمر انسان داراي همان سلولهاي اوليه خواهد بود و اگر بعللي يك سلول عصبي از بين برود اين نابودي براي هميشه خواهد بود. سلولهاي ديگر معمولاً با تقسيم ساده خود را ترميم مينمايند . بدين ترتيب كه از ميان فرورفتگي پيدا ميكنند و اين فرو رفتگي عميق ميگردد تا به دو نيم شود و سلولي جديد مشابه سلول قديم خواهد بود .
سرعت تكثير سلولي از نقطه اي به نقطه ديگر بدن تفاوت دارد و بر حسب نياز مكان مربوط مي باشد. تخمين زده ميشود كه نصف كل پروتئين بدن – بيشتر بافت ماهيچه اي – هر هشت روز تعويض ميگردد. عمر سلولهاي پوستي چهار تا پنج روز است . پوست جديد دايماً از زير شروع ميشود و خود را به سطح ميكشاند كه در آنجا مرده از بين ميرود .
يكي از جالب ترين خواص سلولها توانائي جاودان ماندن آنها است . در سال 1912 دكتر آلكسيس كارل در مؤسسه تحقيقاتي راكفلر در نيويورك تكه از قلب يك مرغ را جدا كرد ، بطور مرحله اي به آن غذا رسانيد و گاهگاهي بافتهاي اضافي را از آن جدا نمود و بدين طريق 34 سال زنده ماند و وقتيكه آزمايش با موفقيت انجام گرفت گذاشتند كه سلولها بميرند .
بطور كلي سلولها عهده دار دو وظيقه اساسي ميباشند . وظيفه اول خوردن غذا و دفع مواد زائد است . دوم وظيفه سلول در مقابل سلولهاي ديگر است . مثلاً سلولهاي كوچك لوزالمعده ( پانكراس ) ماده اي ترشح مكنند كه انسولين ناميده ميشود و اين ماده مصرف قند را در تمام سلولهاي ديگر بدن كنترل ميكند . سلولهاي چربي قطراتي از روغن را در خود ذخيره ميكنند تا در صورت لزوم چون نفت براي گرم كردن تمام بدن بكار برده شود . سلولهاي معده دياستازهائي را ترشح مينمايند كه هضم مواد پروتئيني را ميسر ميسازد.
بعضي از سلولها قدرت فوق العاده اي را در حفاظت از بدن از خود نشان ميدهند. سلولهاي گلبول سفيد خون در حال عادي در خون شناورند اما اگر مثلاً انگشتي بريده شود و باكتريها به زخم هجوم آورند آنها به قسمت صدمه ديده يورش برده باكتري را از بين ميبرند . اگر عفونت زياد باشد براي مقابله با آن بيش از حد تكثير مييابند .
پژوهشگرانيكه در مورد اسرار سلولهاي تحقيق ميكنند بيك سري از مسائلي برخورد نموده اند كه تاكنون بدون پاسخ مانده است . مثلاً با توجه به اينكه سلولها معمولاً ويژگي خاصي دارند مثل سلولهاي شش و غيره . چرا تخم بارور شده اوليه بجاي اينكه به سادگي مشابه خود را ايجاد نمايد مراحل پيچيده عجيبي را در تقسيمات متنوع ميگذراند تا در نتيجه يك موش ، نهنگ يا انسان توليد شود ؟ دست اندركاران بررسي سلولها گرچه كشفيات جالب توجه اي در اين مورد نموده اند معهذا پاسخ قانع كننده اي براي آن نيافته اند . مثلاً تخم بارور شده قورباغه را مورد بررسي قرار داده اند و تقسيمات اوليه را كه منجر به پيدايش موجود جديد ميگردد مورد دقت قرار داده اند ، بدين معني كه سلول به دو و دو به چهار و الي آخر تقسيم ميشود . آزمايش كنندگان اولين 32 سلول را از اين سلسله مراتب يعني سلولهائي كه در نهايت قورباغه را ميسازند انتخاب نموده اند و آنرا تقسيم كرده و 32 قورباغه توليد نموده اند ! ولي بعد از مرحله تقسيم 32 هرگونه دخالتي موجب مرگ توده سلولها شده است ، چرا؟ هيچكس نميداند .
اسرار شگفت انگيز ديگري نيز وجود دارد . در حال عادي تقسيم سلولي سلسله مراتب معين را طي ميكند ، ولي گاهي سلول تقسيمات نامرتب و غير قابل كنترل را شروع مينمايد . اين سرطان است . چرا سلولها ناگهان از حالت عادي خارج ميگردند ؟ اين را هم هيچكس نميداند .
در بعضي از شگفت آور ترين پژوهشهاي عصر ما دانشمندان در پي اطلاعات اصولي تركيب شيميائي سلول هستند . به عبارت ديگر ميخواهند كشف كنند كه انسان چگونه ساخته ميشود .
ادامه دارد

Post a Comment